Türkiye ile Yunanistan arasında 30 Ocak 1923’te Lozan’da imzalanan mübadelenin 101. yıl dönümü, Büyükçekmece’de düzenlenen etkinliklerle anıldı. Mübadelede hayatını kaybedenlerin anısına denize karanfil bırakan Büyükçekmece Belediye Başkanı Hasan Akgün, “Bu gerçeği yaşamış ve torunları tarafından yaşatılan mübadele meselesi anılmaya devam edecektir. sonsuza kadar cumhuriyetin bir parçası olarak kalacağız.”
Göçmenlerin karaya ilk ayak bastıkları yerlerden biri olan Mimarsinan İskelesi’nde düzenlenen anma etkinliğinde temsili bir çıkarma töreni de düzenlendi. Etkinliğe Büyükçekmece Belediye Başkanı Hasan Akgün, Tepecik Trakya Rumeli Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Olcay Özcan, Büyük Mübadele Derneği Başkanı Sabit Semiz ve çok sayıda vatandaş katıldı. Temsilci iniş töreninde duygusal anlar yaşandı. Program Atatürk Anıtı’na çelenk konulması ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başladı. Mübadele sırasında hayatını kaybedenlerin anısına denize karanfil bırakıldı.
Büyükçekmece Belediyesi tarafından inşa edilen ve mübadele döneminde Yunanistan’dan zorunlu göçe tabi tutulan mübadilleri İstanbul ve İzmir’e taşıyan ‘Gülcemal’ isimli geminin adını taşıyan sosyal tesis de açıldı.
’40 YILDIR GÖÇMENLERİN NASIL GÖZYAŞI AĞLADIĞINA ŞAHİT OLDUM’
Tarihi bir gerçeğin anma töreninde bulunduğunu belirten Akgün, ‘Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve yoldaşları paramparça oldu. Yıkılmak üzere olan Osmanlı İmparatorluğu’nun külleri üzerinde büyük bir mücadele verdikten sonra Türkiye Cumhuriyeti’ni kurup bize emanet ettiler. Kolay bir yol değildi. Takas anlaşmasının ardından kimisi yollarda, kimisi denizde hayatını kaybetti. Büyükçekmece, Çatalça, Silivri ve başta bulunduğumuz coğrafya olmak üzere İstanbul’un birçok bölgesi bir anlamda alışverişlerin en çok geldiği alanlardır. Diğer şehirlerimiz olan Yalova, Ege ve Büyükçekmece’de Mimar Sinan, Tepecik, Çatalca gibi bölgelerde yoğun takas yerleşimlerinin olduğunu biliyoruz. 40 yıldır zorunlu göçmenlerin bu bölgelere nasıl geldiklerine, doğdukları, büyüdükleri, oyun oynadıkları sokaklarda nasıl gözyaşı döktüklerine şahit oldum. Geriye kalan son mültecilerimizi de 3 yıl önce Cumhurbaşkanımız Sabit ile birlikte Selanik’e gönderdiğimizde, orada anılarının tazelendiğini, anılarının yaşadığını, orada döktükleri gözyaşlarını videolardan görmekten üzüntü duymuştuk. “Bu tarihi bir gerçektir” dedi.
Akgün ‘Mübadele ailelerinin birçoğu yollarda mahsur kaldı. Hepsine rahmet diliyorum. Hepsi şehit. Bu gerçeği yaşamış ve torunları tarafından yaşatılan mübadele meselesi, cumhuriyetin bir parçası olarak sonsuza kadar anılmaya devam edecektir. Bu nedenle Cumhuriyetimizin 100. yılı ve mübadele meselesi ve mübadele olayının 100. yılı olan 1923 yılında inşa edeceğimiz Mübadele Evi ve Müzesi’ni 2024 yılına erteledik” dedi.
SEMİZ: DEĞİŞİM ACI BİR DRAM
Büyük Takas Derneği Başkanı Sabit Semiz, şunları söyledi: ‘500 yıl vatanında yaşayan, 100 yıl önce vatanına gelmiş neslin torunları olarak bugün burada takas anlaşmasının 101’inci dönemi için toplanmış bulunuyoruz. . Büyük Mübadele Derneği ve Büyükçekmece Belediyesi’nin katkılarıyla 2011 yılından bu yana her yıl 30 Ocak’ta bu etkinlikleri burada düzenliyor, insanların göç yollarında ölmesini, savaşların yeniden yaşanmasını engellemeye çalışıyoruz. Değişim acı bir dramdır. Bir yanda ecdadınızın mezarları varken siz bu topraklarda hayatınızı yaşamaya çalışıyorsunuz. Özellikle ilk kuşak göçmenlerimiz 100 yıl önce bu topraklara ayak bastıklarında çok zor kurallarla, çok zor koşullar altında tutunmaya çalıştılar. Bize emanet ettikleri canları o günün şartlarında sürdürmeye ve onları anmaya çalışıyoruz. Yıllardır bu etkinliklere katkı sağlayan Büyükçekmece Belediye Başkanı Dr. “Hasan Akgün’e bir kez daha teşekkür ediyorum” dedi.
